کاربرد فضا نگهدار در دندانپزشکی کودکان

نقش دندان شیری کودکان تنها جویدن غذا نیست. هر دندان شیری به عنوان یک راهنما برای در آمدن دندان دائمی جایگزین که از زیر دندان شیری رویش می یابد عمل می کند.اگر دندان شیری کودک زود تر از زمان طبیعی از دست برود، دندان دائمی جایگزین آن، راهنمای رویش خود را از دست می دهد. در این صورت ممکن است در موقع در آمدن کج شده یا در جای غیر طبیعی رویش کند.همچنین دندان های مجاور به سمت فضای خالی دندان شیری از دست رفته متمایل می شوند.به این ترتیب این فضا کوچک شده و دندان های دائمی فضای کافی برای درآمدن در محل طبیعی خود را نخواهند داشت.
فضا نگهدار موجب حفظ فضا های ناشی از زود از دست رفتن دندان های شیری شده تا در زمان روییدن دندان های دائمی، فضای کافی برای رویش آن ها وجود داشته باشد.

انواع فضا نگهدار

فضا نگهدار ثابت
فضا نگهدار ها از استینلس استیل یا مواد پلاستیکی یا از هر دو ساخته می شوند. بعضی از فضا نگهدار ها متحرک هستند و می توان آنها را از دهان در آورد و دوباره قرار داد. بعضی از انواع دیگر ثابت هستند و روی دندان ها چسبانده می شوند. فضا نگهدار های متحرک قسمت هایی دارند که از مواد پلاستیکی ساخته شده و فضاهای خالی ناشی از کشیدن یا از دست رفتن زود هنگام دندان های شیری را باز نگه میدارند. فضا نگهدارهای متحرک بیشتر در کودکان بزرگتر که توانایی نگه داری و مراقبت از آن را دارند استفاده می شوند. بسته به اینکه چند دندان شیری از دست رفته باشد و همچنین سن کودک و وضعیت رویشی دندان های دائمی از انواع متنوعی از فضا نگهدارها استفاده میشود. بعضی از فضا نگهدار ها می توانند دارای دندان مصنوعی هم باشند که در قسمت های جلویی دهان موجب باز گرداندن زیبایی و در قسمت های عقبی دهان کمک به جویدن کودک می کنند.

فضا نگهدارها اغلب توسط دندان پزشک متخصص کودکان و بطور اختصاصی برای هر کودک و توسط قالبگیری از دهان کودک ساخته می شوند. طی چند روز اول استفاده از فضا نگهدار ممکن است کودک حس نا معمول داشته باشد که به تدریج بر طرف می شود. فضا نگهدار متحرک ممکن است روی تکلم کودک تاثیر بگذارد، ولی طی چند روز کودک می آموزد که چگونه به طور طبیعی با آن صحبت کند.

نگهداری و مراقبت از فضا نگهدارفضا نگهدار متحرک

مسواک زدن منظم کودک برای حفظ سلامت لثه در نواحی تماس با فضا نگهدار ضروری است. در مورد فضا نگهدارهای ثابت باید از جویدن غذاهای سخت و چسبنده توسط کودک که می تواند موجب شل شدن حلقه دور دندان و جدا شدن سیم متصل به آن شود، جلوگیری کرد.

اهمیت دندان های شیری در کودکان

دندان های شیری از شش ماهگی شروع به روییدن کرده و در حدود دو و نیم سالگی رویش آن ها کامل می شود. مینای دندان های شیری نسبت به دندان های دائمی مواد معدنی کمتری داشته و به این سبب نسبت به تشکیل پوسیدگی مستعد تر هستند. دندان های شیری نقشی ضروری در جویدن و یادگیری تکلم و صحبت کردن کودک دارند. جویدن کافی غذا مرحله اول در هضم و جذب کامل غذاست که این مهم با داشتن دندان هایی سالم ممکن است، مخصوصا در کودکان که به دلیل رشد سریع، نیاز به دریافت و جذب کافی مواد غذایی دارند. سوی دیگر داشتن مجموعه ای از تمام دندان ها برای یادگیری و تلفظ صحیح اصوات ضروری است. همچنین دندان های شیری نقش حیاتی در داشتن دندان های دائمی منظم در آینده که به شکل صحیح و ردیف در کنار هم قرار گرفته باشند، ایفا می کنند. اهمیت دندان های شیری در کودکان با توجه به این مطالب به خوبی آشکار می گردد. بسیار مهم و ضروری است تا از دندان های شیری به خوبی مراقبت شده و در صورت لزوم درمان شوند تا  از دست رفتن و کشیدن زودتر از موعد اتفاق نیفتد و این دندان ها بتوانند در سن و زمان طبیعی خود بیافتند. حفظ دندان های شیری تا زمان رویش دندان های دائمی که جایگزین آن ها می شوند، از بسیاری از مشکلات دندانی در آینده پیش گیری خواهد کرد. توجه به مراقبت های بهداشت دهانی و دندان کودک از اولین ماه های زندگی، پایه و اساس داشتن دندان های دائمی سالم در آینده است. علاوه بر رعایت بهداشت کافی، رژیم غذایی مناسب نقش کلیدی در سلامت دندانی دارد. مهمترین مساله در مورد نقش رژیم غذایی در سلامت دندانی، توجه به میزان و نحوه مصرف مواد قندی  و مواد غذایی حاوی آن از قبیل شیرینی و شکلات است. میزان مصرف مواد قندی و از آن مهم تر، تکرر و تناوب مصرف آن ها در طی شبانه روز بویژه از بعد از ظهر به بعد، باید به حداقل ممکن کاهش یابد.

دندان در آوردن نوزادان: علائم و نشانه ها

اگر چه بیشتر نوزادان به هنگام تولد دندان های قابل مشاهده ای در دهان ندارند، اغلب، دست کم دارای تعدادی دندان شیری در حال تکامل هستند که در حدود شش ماه پس از تولد قابل مشاهده خواهند بود.
در طول چند سال ابتدایی زندگی، تمام بیست دندان شیری ازمیان لثه ها رویش خواهند یافت. بیشتر کودکان تا سن سه سالگی تمام بیست دندان شیری خود را در دهان خواهند داشت.
در زمان رویش دندان ها، بعضی از کودکان ممکن است بهانه گیر، بی خواب و تحریک پذیر شوند، اشتهایشان را از دست داده و جاری شدن بیش از حد معمول  بزاق از دهان داشته باشتند. اسهال، نواحی قرمز روی پوست و تب در هنگام دندان درآوردن، طبیعی نیستند. اگر نوزاد در هنگام روییدن دندان ها تب یا اسهال داشته یا نا خوشی و تحریک پذیری او ادامه پیدا کند، به پزشک کودکان مراجعه کنید.
وقتی دندان رویش می یابد، ممکن است یک کیست رویشی روی لثه ایجاد شود. در نهایت دندان، این کیست را پاره کرده و از میان لثه رویش پیدا میکند. کیست های رویشی اغلب بدون ضرر هستند و باید اجازه داد خود بخود بهبود یابند.

کیست رویشی نوزاد

کیست یا هماتوم رویشی

لثه برخی کودکان در هنگام آغاز رویش دندان دردناک می شود. ماساژ ملایم لثه کودک توسط انگشت پاکیزه، یک قاشق سرد یا یک تکه گاز(حوله) مرطوب می تواند تسکین دهنده باشد. گاز گرفتن حلقه های مخصوص دندان در آوردن نوزادان هم می تواند کمک کننده باشد. دندانپزشک اطفال یا پزشک اطفال ممکن است توصیه به استفاده از پستانک، حلقه های مخصوص دندان درآوردن یا مواد مخصوص بی حس کننده لثه کند.
وقتی دندان ها شروع به درآمدن کردند، آنها را با یک مسواک با سر کوچک و دارای مو های نرم و مقدار کمی آب مسواک کنید تا از پوسیدگی آنها پیشگیری شود. تا قبل از سن دو سالگی، کاربرد خمیر دندان مگر با مشورت دندانپزشک کودکان، توصیه نمی شود. در هنگام استفاده از خمیر دندان، مخصوصا خمیر دندان های دارای فلوراید باید مراقب بود تا کودک خمیر دندان را نبلعد.
پس از رویش اولین دندان و نه پس از یک سالگی، برای معاینات دوره ای و مراقبت های پیشگیری، به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید.

حلقه های مخصوص دندان درآمدن نوزاد

حلقه های مخصوص دندان درآوردن نوزاد

 

 

پوسیدگی دندان نوزادان ناشی از شیر خوردن شبانه

پوسیدگی به دلیل شیشه شیرشیر خوردن شبانه نوزادان و کودکان اغلب موجب ایجاد پوسیدگی در دندان های جلو و بالا می شود ولی ممکن است سایر دندان ها را نیز درگیر کند. عوامل زیادی در ایجاد پوسیدگی دندانی نقش دارند. یک عامل شایع، استفاده از نوشیدنی های شیرین به دفعات زیاد و به مدت طولانی است. به خواب رفتن کودک به همراه شیشه شیر که حاوی شیر، آبمیوه و یا هر مایع شیرین دیگر حاوی قند باشد، موجب پوسیدگی دندان ها در مدت زمان بسیار کوتاهی خواهد شد. این پوسیدگی ها اغلب با سرعت بسیار زیادی پیشرفت می کنند و می توانند موجب ایجاد عفونت، آبسه و دندان درد در کودک شوند. شیر خوردن شبانه نوزاد باید به هنگام درآمدن نخستین دندان ها یعنی در حدود ۶ ماهگی متوقف شود. توجه به این توصیه نقش مهمی در پیشگیری از پوسیدگی دندان در کودکان کم سن و سال دارد.

پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان

پوسیدگی دندان یک بیماری عفونی است که توسط باکتری هایی که اغلب توسط بزاق مادر به نوزاد منتقل می شود ایجاد می شود. وقتی مادر قاشق یا پستانک نوزاد را برای امتحان کردن دما یا تمیز کردن آن در دهانش قرار می دهد، موجب منتقل شدن باکتری های دهان خود به نوزاد می شود، بنابراین لازم است از انجام این عادت خود داری شود. بعد از شیر دادن به نوزاد، لثه نوزاد را با یک دستمال پاکیزه و مرطوب به ملایمت تمیز کنید. بعد از درآمدن دندان های شیری نوزاد، آن ها را توسط یک مسواک سایز کودکان و به همراه خمیر دندان حاوی فلوراید به آرامی مسواک کنید. میزان خمیر دندان به کار رفته باید بسیار کم و مقدار آن در حد یک دانه برنج باشد. اولین معاینه دندانپزشکی باید توسط دندانپزشک اطفال قبل از یک سالگی انجام شود. توجه و به کار گیری توصیه هایی که توسط دندانپزشک متخصص کودکان ارائه می شود موجب خواهد شد فرزند شما در دوران کودکی و سپس در بزرگسالی از دندان هایی سالم برخوردار باشد.